زبان بدن به تمامی حرکات دست، پا ، چشم،لب ها،عضلات صورت، تن صدا و …. گفته می شود که از این گونه اشارات غیر کلامی، برای حذف یا تقویت آنچه به صورت کلام گفته می شود استفاده می کنیم.در یک ارتباط بین دو فرد45 درصد به صورت کلامی که7درصد آن کلمات و 38 درصد صوتی (شامل تن صدا،نوسان صدا،و…) و 55 درصد یک پیام به صورت غیر کلامی است.
چهره و چشمها :
چهره به مراتب از رسانه‌های كلامی راستگوتر است و در میان رسانه‌های غیركلامی تماس چشمی می‌تواند كمترین دروغ را بگوید. برخی مطالعات و تحقیقات كه بر روی ارتباطات غیركلامی انجام شده فقط روی حركات چشمها و چهره متمركز شده اند . چشمها از میان كلیه وجوه ظاهری ما، آشكار سازترند . چشمها حتی گاهی بدون اینكه خود بخواهیم، ارتباط برقرار می‌كنند
خیره شدن :
بیش از سه ثانیه خیره شدن و زل زدن به دیگران یا نشانه عشق و علاقه است و یا حالت خشونت و دعوا را تداعی می کند.
زل زدن همراه با احساس و تغییر ریتم نفس نشان دهنده عشق شدید است.
تماس چشمها از طریق خـیره شدن
و زل زدن، ساده ترین و درعین حال
مرسوم ترین روش هـا بـرای انتــقال
احساس عشق و یا نفرت به مخاطب است
هنگامی که شخصی هیجان زده می شود مردمک های چشم او تا چهار برابر اندازه ی معمولی بزرگ می شوند. از طرفی یک حالت عصبانی و منفی باعث کوچک شدن مردمک ها می شود.برای ایجاد ارتباط یا انجام مذاکره با دیگران نگاه کردن به مردمک چشم را تمرین کنید.هنگامی که شخص به ما خیانت می کند یا مسئله ای را از ما پنهان می کند ،چشم های او کمتر از یک سوم اوقات به چشم های ما خیره می شود.
دست دادن:
هنگام دست دادن با کسی نباید فاصله آنقدر زیاد باشد که مجبور شوید دست خود را خیلی دراز کنید.
هنگام دست دادن باید به صورت شخص نگاه کرد و با لبخند یا کمی خم کردن سر اظهار خوشحالی کرد.
هنگام دست دادن حريم را رعايت كنيد نه زياد فاصله داشته باشيد نه فاصله تان بسيار كم با شد.
نگه داشتن دست اشخاص براي مدت طولاني و يا با شادي و هيجان و با بالا و پايين بردن صحيح نمي باشد.
دستي را كه بسوي شما دراز شد هر چند از نظر شخصيت پايين باشد به آن دست دهيد
انواع دست دادن:
دست سلطه گر:این شخص سعی می کند بر شما مسلط باشد,بهتر است مراقب باشید .
دست سلطه پذیر:من می توانم به این شخص مسلط باشم اوطبق خواسته ی من عمل می کند.
حركات دست ها:
در زندگی روزمره شاید بارها به این نتیجه رسیده‌ایم كه بسیاری از آدم‌ها با دست‌های خود سخن می‌گویند. به این معنی كه آنان با حركات مختلف دست پیام‌های گوناگونی را به مخاطبان خود القا كرده و با آنان ارتباط موثری ازاین طریق برقرار می‌كنند. دانش‌آموزی كه سعی در بیان آموخته‌های خود به معلمش دارد، معلمی كه مفاهیم نهفته در ذهن خود را با خلوص برای دانش آموزان خود تشریح می‌كند و … می‌توان گفت كمتر كسی است كه از آن بهره‌مند نگردد
دست به صورت:
حفاظ دهان
پنهان کردن دروغ
پنهان کردن کلام خود
مالیدن چانه: نشانه تصمیم گیری است
یک فروشنده چنانچه ،هنگامی که یک خریدار شروع به ”مالیدن چانه“کند ودر واقع تصمیم گیری راجع به خرید کرده ،اگر صحبت کند یا به نوعی مزاحم شود ، مرتکب اشتباه شده است.
موانع دست:
زمانی که شخص دچار حالت عصبی یا منفی یا دفاعی است ،دست های خود را قاطعانه روی سینه اش جمع می کند ونشانه تهدید واحساس خطر است
علائم کف دست: از دیر باز تا کنون کف دست باز نشانه ی حقیقت ، صداقت وتسلیم بوده است.
زمانی که شخص می خواهد کاملا رک وصادق باشد ، یک یا هر دو کف دست خود را در برابر طرف مقابل نمایان میکند. این حرکت مانند سایر حرکات بدن نا آگاهانه انجام می شود.
برداشتن عینک:
برداشتن آهسته عینک برای تمیز کردن آن، در شرایطی که نیازی به این عمل نیست، اشاره تعویقی است، این عمل در طی یک مذاکره ممکن است چندین بار انجام بگیرد. در چنین حالتی شخص می خواهد با طفره رفتن از پاسخ ، مطالبی را در ذهن خود بررسی و موقعیت خود را مرور کند. در هر حال این افراد می خواهند زمانی را برای پرسش یا پاسخ خود در اختیار بگیرند. اشاره مشابه دیگر می تواند برداشتن عینک در کنار دهان باشد.
جمع کردن بدن
پائین آوردن سر وصورت به سمت قفسه سینه:
این حرکت یک حرکت ناخودآگاه برای فرار است که با آن بخش هایی از بدن را از خطر دور می کنیم.
کج کردن سر روی شانه :
کج کردن سر به سمت راست یا چپ نشان دهنده دوستی و علاقه مندی برای برقراری ارتباط است.
این کار همچنین برای اظهار شرمندگی ، خجالت و گاه برای ناز کردن و لوس کردن و یا کوتاه آمدن در مقابل رئیس به کار میرود وکلا”علامت انفعال و شرمندگی است.
قواعد طلایی زبان بدن:
از خندیدن غافل نشوید.
فواصل را رعایت کنید. تغییر فاصله و حرکت در فاصله مجاز موقعیت ها را تغییر می دهد.
کم کردن فاصله یعنی صمیمیت بیشتر.
در برخورد با آقایان هرگز با او روبرو نشوید بلکه ابتدا کنارشان قرار بگیرید و به تدریج مقابل آنها بروید.
در برخورد با خانم ها هرگز در کنار آنها قرار نگیرید بلکه ابتدا با آنها روبرو شوید و سپس در کنار آنها بایستید.
لباس و پوشش ظاهری:
لباس احتمالا ما و شخصیت ما را شكل نمی‌دهد اما لباس و وضع ظاهر، اغلب پایه‌یی برای قضاوت اولیه در مورد افراد است و تاثیر شگرفی بر قضاوتهای دیگران نسبت به ما دارد. بنابراین بهتر است در هنگام مواجه و روبرو شدن با مردم به بهترین وضع ظاهری مواجه شد.
اصولا تمیزی و آراستگی ظاهر به ویژه در لباس‌های شما نشانگر شخصیت و ارزشی است كه شما برای خود و حتی به دیگران قایل هستید.
بنابراین در هنگام انجام وظیفه، پوشیدن لباسی كه نشانگر شغل شما باشد از یك طرف و تمیزی و آراستگی آن از طرف دیگر موجب موفقیت شما در كار و ارتباط صمیمانه شما با دیگران خواهد بود،بنابراین در هنگام انجام وظیفه، پوشیدن لباسی كه نشانگر شغل شما باشد از یك طرف و تمیزی و آراستگی آن از طرف دیگر موجب موفقیت شما در كار و ارتباط صمیمانه شما با دیگران خواهد بود
لحن کلام:
مردمان كوهستان‌ها و دشت‌های نسبت شهرنشینان از بلندی بیشتری در سخنگویی و محاوره استفاده می‌كنند . حرفه نیز در بلندی صدا موثر است كارگران و كاركنان سازمان‌های صنعتی كه با سر و صدای بیشتری سرو كار دارند از كارمندان اداری كه در دفاتر تمیز و بی سر و صدا كار می‌كنند بلندتر صحبت می‌كنند. فردی كه بسیار بلند سخن می‌گوید اغلب موجب رنجش دیگران می‌شود.كیفیت صدا نیز باید مطلوب و خوش طنین باشد. ناخوشی‌های مربوط به بینی گرفتگی، گرفتگی صدا، خشونت صدا و نفس‌زنی (دشواریهای تنفسی) موجب اختلال در ارتباط و ناراحتی مشتریان خواهد شد.
منبع:
تحقیق دانشجویان دانشگاه علمی کاربردی جزیره کیش ،رشته تشریفات
آقایان:سیامک حاجتی و میلاد شهدوستی